تومور هیپوفیز چیست؟

به عقیده بسیاری از پزشکان، حساس‌ترین بخش از مغز و جمجه را باید غده هیپوفیز بدانیم. مهم آن برای بدن بالا است که می‌تواند روی سلامت سایر اعضای بدن تأثیر بگذارد و عملکرد آن‌ها را تحت شعاع قرار دهد.
با آن‌که اندازه این غده در حد یک لوبیا بوده و محل آن زیر مغز است، اما هر گونه مشکلی برای آن می‌تواند سلامت فرد را حتی خطر کند. غده هیپوفیز پشت بینی و سینوس پروانه‌های و زیر هیپوتالاموس است و مواد خاصی را می‌کند.
این مواد مانند‌ها روی عملکرد اعضاء و بافت‌های بدن تأثیر می‌گذارند و از سایر وظایف هیپوفیز باید تنظیم هورمون‌های مختل‌شده سایر غدد بدن را نام ببریم. اما این غده نیز مانند هر عضو دیگری ممکن است دچار مشکلاتی مانند تومور شود.
از طرفی با توجه به این مسائل مانند رشد، ایجاد و تولید مثل و عملکرد اعضایی مانند کلیه‌ها، سینه‌ها و رحم به غده هیپوفیز ربط دارد، تومور آن می‌تواند عملکردهای مرتبط با این غده را آشفته کند.
آدنوم هیپوفیز جزوه تومورهای خوش خیم غده هیپوفیز هستند. بیشتر آن‌ها در لوب قدامی (قسمت جلویی) این غده قرار دارند. گزارش‌های پزشکی، از هر ۱۰ نفر یک فرد در طول زندگی خود، تومور هیپوفیز می‌شود.
بعضی از آدنوم‌های هیپوفیز یک یا چند غده می‌شود که می‌تواند بر روی آن تأثیر بگذارد و باعث افزایش بیش از حد از حد چندنوان می‌شود.
این تومور‌های هیپوفیز فعال غدد درون ریز حتی زمانی که اندازه کوچکی دارند، می‌توانند تعادل هورمونی را از تعادل خارج کنند و بر عملکرد بدن تاثیر قابل توجهی بگذارند. افراد در هر سنی ممکن است به آدنوم هیپوفیز مبتلا شوند. با ما تا انتهای مطلب همراه باشید تا بیشتر درمورد این بیماری، علائم و راه‌های درمان آن بدانید.
انواع آدنوم هیپوفیز
ابتدا باید بگوییم تعداد زیادی از آدنومای هیپوفیز رشد کندی دارند و جزوه تومورهای خوش خیم می‌شوند. بیماری های سرطانی و به سایر بخش ها راه بدن پیدا نمی کنند. با وجود این، احتمال رشد بیشتر آن‌ها وجود دارد و در چنین مواقعی روی ساختارهای نزدیک خود مانند اعصابی که مسئول اتصال چشم به مغز هستند، فشار وارد می‌کنند. این پدیده را اثر فشاری (تودههای) می‌نامند.

آدنوم‌های هیپوفیز بر اساس اندازه‌ها و تخمین‌های طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه چند مورد از آن‌ها را شرح داده‌ایم.
تومورهای غدد درون ریز فعال هیپوفیز
حدود ۵۰ درصد از آدنوم‌ها، بیش از یک یا چند نوع گیاه خاص را تولید می‌کنند. این تومورهای فعال غدد درون ریز به‌عنوان تومورهای ضعیف‌کننده یا عملکردی نیز می‌شوند. بیش از حد یک مشکل ممکن است مشکلاتی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
بیماری کوشینگ (Cushing)
به دلیل وجود کورتیکواستروئیدهای (کورتیکواستروئیدها) بیش از حد در بدن، سندرم کوشینگ می‌تواند علائم را ایجاد کند. چند مورد از این نشانه‌ها را در زیر آورده‌ایم.

چاقی بالاتنه
صورت گرد
افزایش دور گردن یا بروز قوز بین شانه‌ها
لاغر شدن دست‌ها و پاها
پوست شکننده و نازک
استرچ مارک روی شکم، رانها، باسن، بازوها و سینه ها
ضعف استخوان و عضله
خستگی شدید
فشار خون بالا
قند خون بالا
تحریک پذیری و اضطراب
رشد زائد صورت و بدن در زنان
سیکل‌های قاعدگی نامنظم یا انجام شده در بانوان
کاهش میل جنسی و باروری در مردان

آکرومگالی
رشد بیش از حد باعث بزرگ شدن اندام‌ها، صورت و بافت‌های نرم بدن می‌شود. آکرومگالی (Acromegaly) ممکن است با فشار خون بالا، شیرین و بیماری‌های قلبی مرتبط باشد. امید به زندگی در بیماران مبتلا به آکوروگالی کم است.
گالاکتوره
گالاکتوره (Galactorrhea) با تولید غیر طبیعی شیر از غدد پستانی رخ می‌دهد.
پرولاکتینوما
پرولاکتینوما (Prolactinoma) حد نوعی تومور هیپوفیز است که بیش از پرولاکتین تولید می‌کند. پرولاکتین تولید شیر در سینه‌ها را حرکت می‌کند. آدنوم هیپوفیز ضعیف کننده پرولاکتین یا تومور هیپوفیز پرولاکتین، شایع ترین نوع تومور هیپوفیز است که حدود ۳۰ درصد از کل تومورهای هیپوفیز را تشکیل می دهد.
سایر مشکلات مربوط به بیش از حد یک مغز است که با صحبت با دکتر غده ی هیپوفیز می‌توان علائم آن‌ها را بدانید، عبارتند از:

هیپرپرولاکتینمی
مشکلات باروری، مانند ناباروری

تومورهای غدد درون ریز – غیرفعال هیپوفیز
تومورهای غدد درون ریز هیپوفیز غیرفعال مواد علاوه بر تولید نمی‌کنند. همچنین محققان آن‌ها را با نام تومورهای هیپوفیز غیرفعال یا غیرترشحی نیز می‌شناسند.
میکروآدنوم و ماکروآدنوم
میکروآدنوم‌ها، آدنوم‌های هیپوفیزی هستند که قطر آن‌ها کمتر از ۱۰ میلی‌متر (حدود سه چهارم اینچ) است. آدنوم هیپوفیز با قطر بزرگ‌تر یا مساوی ۱۰ میلی‌متر، ماکروآدنوم نامیده می‌شود.
علت ایجاد تومور هیپوفیز
علت رشد سلول کنترل نشده در غده هیپوفیز که باعث ایجاد تومور می شود، ناشناخته باقی مانده است. همان‌طور که در ابتدا گفتیم غده هیپوفیز یک غده کوچک لوبیایی شکل است که در پایه مغز، تا حدودی پشت بینی و بین گوش‌ها قرار دارد.
این غده با اندازه کوچک خود، بر هر قسمت از بدن شما تأثیر می‌گذارد. هورمون‌هایی که از هیپوفیز تولید می‌کنند بر تنظیم عملکردهای حیاتی بدن مانند، رشد، فشار خون و تولید مثل اثر می‌گذارند.
درصد کمی از موارد تومور هیپوفیز در خانواده‌ها مشاهده می‌شود، اما اکثر آن‌ها هیچ عاملی را ندارند. پس می‌توانم گفت این بیماری تا حدودی وراثتی نیست. با این حال، گمان می‌برند که تغییر ژنی نقش مهمی را در چگونگی ایجاد این نوع تومورها ایفا می‌کنند.
علائم تومور هیپوفیز چیست
همه تومورهای هیپوفیز علائم مشخص را ایجاد نمی‌کنند. گاهی دکتر جراحی هیپوفیز می‌توان آن‌ها را به‌طور تصادفی در یک آزمایش تصویربرداری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن (به هر دلیلی) شناسایی کند.
تومور هیپوفیز در هر فرد متفاوت است و بسته به نوع هورمونی است که تولید می‌کنند، تعداد زیادی از آنها را دارند. نشانه های تومور هیپوفیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سردرد
مشکلات بینایی
افزایش وزن
خونریزی آسان یا کبودی
تغییر در ساختار استخوان به‌خصوص در صورت و دست‌ها
بی‌نظمی قاعدگی
شیردهی
اختلال در نعوظ
تحمل نکردن گرما

علائم مربوط به نتایج مربوط به هورمونی
تومورهای بزرگ ممکن است باعث ایجاد بیماری در بدن شوند. چند مورد از نشانه های مرتبط با این موضوع را در فهرست زیر نام بردیم:

حالت تهوع و استفراغ
ضعف
احساس سرما
تغییرات در چرخه قاعدگی
کاهش میل جنسی
افزایش مقدار عفونت
کاهش یا افزایش بی‌دلیل وزن

فعالیت بیش از حد
تومورهای هیپوفیز باعث تولید بیش از حد هورمون‌ها می‌شود. انواع مختلف تومورهای فعال در غده هیپوفیز، علائم و نشانه های ویژگی را به وجود می آورد. برای آگاهی از آن‌ها با دکتر مغز و اعصاب آنلاین مشورت کنید.
تومور هیپوفیز
تشخیص تومور هیپوفیز (آدنوم)
دکتر غده ی هیپوفیز ممکن است از شما درخواست آزمایش خون، آزمایش آزمایش و تصویربرداری برای تشخیص تومور غده هیپوفیز کند.
آزمایش خون و خونریزی می‌تواند سطح غیرطبیعی‌هایی مانند پرولاکتین پلاسما (PRL)، رشد (GH)، فاکتور رشد شبه انسولین -۱ (IGF-1)، تیروکسین آزاد، کورتیزول و تستوسترون را تشخیص دهد.
مقادیر غیر طبیعی است که این مشکل‌ها ممکن است نشان‌دهنده یک سندرم مرتبط با هیپوفیز باشد. دکتر مغز و اعصاب شما همچنین ممکن است از فناوری پیشرفته باشد.
درمان تومور هیپوفیز
موثرترین درمان‌ها برای آدنوم توسط یک تیم متخصص از چند رشته شامل، دکتر جراحی هیپوفیز، متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص غدد (متخصص اختلالات هورمونی) می‌شوند. درمان ممکن است شامل ترکیبی از مشاهده، دارو درمانی (از جمله داروهای درمانی)، پرتودرمانی و جراحی باشد. در ادامه هر یک از این گزینه‌های درمانی ذکر شده را به اختصار توضیح می‌دهیم.
مشاهده کردن
مشاهده شامل مراجعه به جراح مغز و اعصاب یا متخصص غدد است که می‌توان آزمایش‌های تصویربرداری را برای بررسی وضعیت تومور تجویز کند. اگر تومور هیپوفیز رشد کند یا علائم آن بدتر شود، ممکن است نیاز به ادامه درمان داشته باشید.
دارو درمانی
دارو درمانی می‌تواند در درمان بعضی از تومور‌های هیپوفیز تولیدکننده هورمون بسیار موثر باشد. همچنین دکتر مغز و اعصاب ممکن است دارودرمانی را با مقادیر زیر تجویز کند:

مانع از تولید ترکیب‌های اضافی می‌شود.
تومور را کوچک کند تا مانع از فشار آن بر غده هیپوفیز یا سایر قسمت‌های سیستم عصبی شود.
درمان تومور هیپوفیز یا کنترل هورمون‌ها پس از جراحی یا پرتودرمانی
تومور هیپوفیز بدن را برای تولید هورمون‌های لازم کاهش می‌دهد یا تولید هورمون پس از جراحی بسیار کم می‌شود (که به‌عنوان درمان جایگزینی می‌شود).

پرتودرمانی
پرتودرمانی برای تومورهای هیپوفیز خارجی شامل، پرتودرمانی و رادیو جراحی استریوتاکتیک است. ممکن است ماه طول بکشد تا این درمان‌ها علائم و شرایط مربوط به آدنوم هیپوفیز را بهبود بخشد. پرتودرمانی ممکن است برای آدنوم هیپوفیز مناسب باشد که شامل شرایط زیر باشد:

در مناطقی از مغز قرار دارند که جراحی بسیار دردناک است.
نمی‌توان تومور را به‌صورت کامل با جراحی برداشت.
تومور به‌سرعت رشد می‌کنند.
تومور با دارو کوچک نمی‌شود.
تومور هیپوفیز بعد از جراحی عود می‌کند.

گاهی پرتودرمانی می‌تواند از کار افتادن هیپوفیز، حتی سال‌ها پس از درمان، شود. در این صورت، ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی وجود داشته باشد و تحت نظارت دکتر غدهی هیپوفیز قرار گیرند.
جراحی تومور هیپوفیز
دکتر جراحی هیپوفیز برای برداشتن آدنوم هیپوفیز به‌ندرت ممکن است به کرانیوتومی (Craniotomy) نیاز داشته باشد. اما معمولا جراحی شامل یک روش کم تهاجمی به نام جراحی آندوسکوپی اندونازال (Endonasal Endoscopic Surgery) می‌شود که در آن جراح تومور را از طریق بینی خارج می‌کند. توجه داشته باشید که در درمان این بیماری، یک تیم پزشکی آگاه و بسیار ماهر و با تجربه امری بسیار مهم است.
تومور هیپوفیز
عوامل خطر تومور هیپوفیز
افرادی که سابقه بیماری خانوادگی‌های ارثی خاص، مانند نئوپلازی غدد درون ریز (Multiple Endocrine Neoplasia) و نوع ۱ (MEN) آن را دارند، ممکن است بیشتر به تومورهای هیپوفیز مبتلا شوند. درMEN 1، تومورهای متعدد در غدد سیستم های مختلف غدد درون ریز ایجاد می شود. برای تشخیص این اختلال باید از آزمایش‌های کمک گرفت.
عوارض تومور هیپوفیز چیست؟
تومورهای هیپوفیز معمولاً رشد یا گسترش ندارند. با این حال، آن‌ها می‌توانند سلامت شما را به خطر بیاندازند. چند مورد از عوارض به تومور هیپیز را زیر توضیح دادیم:

از دست دادن بینایی: تومور هیپوفیز می‌تواند به اعصاب بینایی فشار وارد کند و در نهایت باعث نابینایی شود.
کمبود دائمی هورمون: وجود تومور هیپوفیز یا برداشتن از آن‌ها ممکن است به‌طور دائمی بیماری‌ها را در بدن شما تغییر دهد و احتمالاً پزشک با درمان‌های دارویی، این یکی را جبران می‌کند.

یک عارضه نادر اما بسیار جدی تومور هیپوفیز، آپوپلکسی هیپوفیز (Pituitary Apoplexy) است که هر زمانی رخ دهد که یک پاکی در داخل تومور اتفاق می افتد.
از علائم آن می‌توان احساس سردرد بسیار شدید را نام برد. آپوپلکسی هیپوفیز نیاز به مراجعه فوری به اورژانس دارد و احتمالاً برای درمان آن پزشک از جراحی یا داروهایی تحت عنوان کورتیکواستروئیدی‌ها استفاده می‌شود.
تومور هیپوفیز
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
اگر هر یک از علائم ذکر شده در این مقاله را داشتید، فورا با دکتر مغز و اعصاب خود تماس بگیرید. توم‌های هیپوفیزور با بازگرداندن سطوح طبیعی به حالت طبیعی و کاهش علائم و نشانه‌های بیمار، درمان‌پذیر هستند.
مراجعه به دکتر غده ی هیپوفیز را جدی بگیرید، زیرا این بیماری پس از تشخیص باید حتماً درمان شود و مشکلات جدی برای سلامتتان ایجاد شود.
سخن نهایی
پذیرش۲۴ شرایطی را فراهم کرده است که اگر به پزشک مدنظرتان دسترسی نداشته باشد. ، می توانید با ثبت نوبت با بهترین پزشکان و متخصصان در ارتباط باشید.
اگر مبتلا به تومور هیپوفیز هستید یا خود را مشکوک به آن می‌دانید، خونسردیتان را حفظ کنید و در اولین فرصت با گرفتن نوبت از این سامانه، سوالات خود را از دکتر مغز و اعصاب آنلاین بپرسید و نگرانیتان را بررسی کنید.
سوالات متداول تومور هیپوفیز
در ادامه به سوالات کاربران پاسخ می‌دهیم.
طول عمر بیمار تومور هیپوفیز چقدر است؟
طبق تحقیقات انجام شده، افراد مبتلا به این بیماری ۵ سال بعد از تشخیص تومور زنده می‌مانند.
آیا تومور هیپوفیز خطرناک است ؟
همیشه به یاد داشته باشید که حتی تومورهای هیپوفیزی بزرگ نیز سرطان نمی‌شوند، اما اگر درمان نشوند، ممکن است بیماری‌های خطرناکی ایجاد کنند. زیرا بر عملکرد طبیعی غده هیپوفیز، عصب‌ها و مغز اثر می‌گذارند.

تحقیقات انجام شده نشان می دهد که استرس شدید، ضربه روحی در کودکی یا ترومای ممکن است به این بیماری افزایش یابد.

منبع:
https://www.paziresh24.com/blog/