اکرمی گفت: درصورتیکه تحریمها برداشته میشود، شرایط تغییر میکند و این احتمال وجود دارد که در مسائل اقتصادی مردم صورت بگیرد.
اکرمی : احیای برجام باید خود را در سفره مردم نشان دهد
مهمترین فرصتها و چالشهای دولت در دوران پسابرجام چه بود؟ آیا احیای احتمالی برجام میتواند در عبور از چالشهای اقتصادی جامعه تأثیرگذار باشد؟ برای تحلیل و بررسی این موضوعات با حجتالاسلام سیدرضا اکرمی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و عضو جامعه روحانیت مبارز گفتوگو شده است
اکرمی معتقد است: «من هنوز هم برخی از سوءمدیریتها را در داخل کشور مشاهده میکنم و برخی مشکلات امروز کشور را به دلیل سوءمدیریتهاست. مدیریت صحیح جامعه یک رکن اساسی برای توسعه و پیشرفت جامعه است و تصمیماتی که در هر مقطع زمانی انجام میشود در سرنوشت و کشوری که بر آن تأثیر میگذارد. ما از مرحله شعار عبور کنیم و به سمت عمل حرکت کنیم. تنها در چنین شرایطی است که میتوان نسبت به بهبود شرایط امیدوار بود.» در ادامه ماحصل این گفتوگو را میخوانید:
با توجه به قریبالوقوع بودن احیای برجام دولت سیزدهم پس از احیای برجام با فرصتهای و بینالمللی، اقتصادی خواهد شد. دولت چگونه میتواند از این فرصت برای بهبود وضعیت و معیشت مردم استفاده کند؟
کشورهای غربی و آمریکا در ۴دهه پس از انقلاب اسلامی همیشه قولها و وعدههایی را نشان میدهند و تلاش میکنند آنها را در برابر ایران آزمایش کنند. با این وجود در برخی مقاطع، اظهارات و مواردی که آنها انجام می دهند بیشتر نشان می دهند و در آن عمل وجود ندارد. من امیدوارم در موضوع احیای برجام این اتفاق رخ دهد و ما به این ترتیب که نشان دهیم ما باید از آن اقدام عملی مناسب مشاهده کنیم. مسلم این است که آمریکا میداند که ما بمب اتمی نداریم و هستهای ایران صلح آمیز است. با این وجود به شکلی در سطح بین الملل رفتار میکند که ایران را تحت فشار قرار دهد.
آمریکا سالهاست که در عرصه بینالمللی تبلیغ میکند که ایران به دنبال سلاح هستهای است تا به دروغ به جهان اعلام کند که ایران برای جامعه جهانی به شمار میرود. در موضوع برجام نیز ما تجربه گذشته را در اختیار داریم. در دولت آقای روحانی، ایران حسننیت را نشان داد و برجام امضا شد. قرار بود پس از امضای برجام تنشها و درگیریها کاهش پیدا کند و ایران و غربی در مسیری قرار بگیرند که کشورهای بینالمللی برای طرفین شکل بهتری داشته باشید.
با این وجود با به قدرت رسیدن در آمریکا وی با خصوصیات خصوصی از برجام خارج شد و دوباره ایران را در معرض تحریمهای بینالمللی قرار داد. پس از وی باید به قدرت رسید. در ابتدا میشد که اگر باید رئیسجمهور آمریکا شود تغییر خواهد کرد و وی خصیصه را با ایران کنار خواهد گذاشت. با این وجود باید از کنار گذاشتن خصوصیات و تحریمها حرف زده اما عمل نکرده است. من به این دلیل که دولت، مجلس و شورای عالی امنیت ملی به دنبال برجام هستند و آن را در راستای تحقق اهداف ملی ارزیابی میکنند. .
من معتقدم هنوز هم نمیتوانم به آمریکا اعتماد کنم. این در حالی است که کشورهای اروپایی نیز متحد آمریکا هستند. بهترین کار این است که سعی کنیم مشکلات را از داخل کشور حل کنیم و از داخل کشور برای آن راه حل کنیم. مقام معظم رهبری سه سال اخیر را به نام سال تولید نامگذاری کرده اند. این در حالی است که درمان درمانی در زمینه تقویت ملی صورت نگرفته است. برخی از سازمان های جهادی عمل نمی کنند. ما در داخل کشور از توانها و استعدادهای کافی داریم. به همین دلیل است که باید به کارهای داخلی اتکا بپردازیم و از تواناییهایی که میتوانیم بیشتر استفاده کنیم.
دولت عنوان میکند مسائل داخلی را به برجام گره نزده است. با این وجود در یک سال گذشته وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم بهبود پیدا نمیکنند و بلکه گرانیها همچنان ادامه دارند؟
باید بین شعار و عمل تفاوت قائل شد و نباید شعار را اندازه گیری عملکردها قرار داد. همه چیز این است که ما به چه میزان از ظرفیتهای داخلی برای تغییر شرایط استفاده میکنیم. زمانی که ما میتوانیم برنج، گندم و کالاهای اساسی را خودمان تولید کنیم، باید این سرمایهگذاری را انجام دهیم و از موضوعهای موجود استفاده کنیم. در شرایط فعلی نزدیک به محصول کشاورزی ما به یک مکان مختلف از بین میرود.
دولت بارها عنوان کرده که باید میزان مصرف برق را کاهش دهد که ناچار به خاموشی نشویم. من معتقدم ما باید از همه ظرفیتهای موجود برای کاهش و از بین بردن مشکلاتی که استفاده کنیم. در این زمینه بخش خصوصی نیز باید به صحنه بیاید و موجودی و ظرفیت های خود را برای تغییر این وضعیت به کار گرفتن. دولت نیز باید به صورت حمایت، هدایت و نظارت بر حرکت کند. در چنین شرایطی است که نگاه از بیرون به درون تغییر پیدا می کند و ما نیاز به بیگانگان نخواهیم داشت. اما من هنوز هم برخی از سوءمدیریتها را در کشور مشاهده میکنم و معتقدم برخی مشکلات امروز کشور را به دلیل سوءمدیریتهاست. مدیریت صحیح جامعه یک رکن اساسی برای توسعه و پیشرفت جامعه است و تصمیماتی که در هر مقطع زمانی انجام میشود در سرنوشت و کشوری که عامل آن است. ما از مرحله شعار عبور کنیم و به سمت عمل حرکت کنیم. تنها در چنین شرایطی است که میتوان نسبت به بهبود شرایط امیدوار بود.
مهمتریـــن اولویتهای اقتصادی کشور پس از احیای برجام چه خواهد بود؟ دولت باید چه اولویت های اقتصادی برای دوران پسا برجام در نظر بگیرد؟
دولـــت سیزدهم از زمانی که روی کار آمده است برای حل مشکلات مردم تلاش می کند اما در این مدت کاستی ها نیز وجود داشته است. تحریمها و عدم امکان فروش نفت، دولت را در وضعیت پرچالشی قرار داده است. هر چند معتقدم دولت در همین مدت نیز میتوانست در برخی از مسائل عملکرد بهتری داشته باشد اما درصورتیکه تحریمها برداشته میشوند، شرایط تغییر میکند و این احتمال وجود دارد که در مسائل اقتصادی مردم صورت گیرد. در شرایط کنونی مردم با تورم و گرانیهای بسیاری وجود دارد و قیمتها بهرغم ادامه روند پیشرفت ادامه دارد. به همین دلیل دولت باید برای گرانیها چارهای بیندیشد. درگذشته بین قوای سهگانه اختلاف نظر وجود دارد که امروز این وضعیت وجود ندارد.
بدونید این وضعیت از نظر شرایط روانی تصمیم گیری بهتر از گذشته می شود و می توان زمینه های تصمیم گیری های مهم را با وجود بیاورد. نمیتوانم برای مدیریت کشور منتظر نتیجه برجام باشم. واقعاً این است که هنوز وضعیت برجام مشخص نیست و ما نمیدانیم در آینده چه اتفاقی در این زمینه رخ خواهد داد. تحریمهای بینالمللی در سالهای اخیر فشارهای زیادی روی اقتصاد ایران آورده است. این تحریمها بهصورت ظالمانه علیه مردم ایران اعمال میشود. به همین دلیل این تحریمها باید برداشته شود. بههرحال هر کشوری حق دارد که با دیگر ارتباط اقتصادی و تجاری داشته باشید و پول خود را دریافت کنید.
نکته مهم است که اگر تحریمها برداشته میشوند و ما میتوانیم مانند گذشته در بازارهای جهانی فعالیت کنیم، این فعالیتهای اقتصادی باید در طرحهای زیربنایی و زیرساختی مورد استفاده قرار گیرند. در شرایط فعلی ما طرحهایی در کشور داریم که بیش از ۵۰ درصد و یا حتی ۸۰ درصد آن تکمیل شدهاند و تنها بخشهایی از آن باقی مانده است. به همین دلیل در ابتدا باید این طرحهای نیمهتمام را به پایان برسانیم. اگر به سمت پروژههای نیمهتمام، پروژههای نیمهتمام را هم میتوان ایجاد کرد و هم از بین میرود و هم از خدماتی راحتتر میتوان استفاده کرد و هم شرایط بهتری برای کشور وجود داشت. مدیریت پروژههای نیمهتمام و به پایان رساندن آن در شرایط کنونی میتوان کمک بزرگی به اقتصاد کشور کند و گشایشهای بزرگی را به وجود آورد. در طرحهای پنجساله طرحهای زیربنایی مهمی وجود دارد که بسیاری از آنها هنوز به بهرهبرداری نرسیدهاند.
دولت در دوران پسابرجام با چه چالشهایی خواهد بود؟
اگر تصمیمات بهصورت عقلاییتر گرفته میشود و نهادهای تصمیمگیری میشوند به هم کمک کنند امیدوارم که بهتدریج بهبودی حاصل شود. این اتفاق نیز نیاز به ارجح دانستن داشته باشد به منظور شناسایی شخصی و گروهی است که باید موردتوجه قرار گیرد. در طول مدتی که آقای رئیسی مدیریت کشور را به دست گرفته و سفرهای استانی بسیاری را میگذراند و مینشیند با نخبگان و موضوعات خاص در زمینههای اقتصادی برگزار میشود. بدون توجه به این موضوع در تغییر وضعیت اقتصادی ممکن است و در آینده میتوان شرایط را بهتر کرد.
ما امیدواریم نتیجه مذاکرات بین ایران و غربی درنهایت در نتیجه تا تحریمهای اعمالشده علیه ایران لغو شود. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که مردم به کار دولت چشم دوختهاند و نه شعارهایی که در رقابتهای انتخاباتی دادهشده است. مردم باید تغییر و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی را در زندگی خود لمس کنند. تنها در چنین شرایطی است که دولت میتواند کارنامه قابل قبولی از خود برجای بگذارد. موضوع گرانی نیز از ابتدای انقلاب مطرح شده است.
گرانی در کشور یکبه به وجود نیامده که میتواند یکشبه آن را از بین برد. این وضعیت به شکل های مختلف تا امروز ادامه داشته است. این در حالی است که در برخی مقاطع «گرانفروشی» نیز به دلیل نوسان قیمت ارز و یا کاهش ارزش پول ملی در کنار تورم قرار گرفته است. امروز کشور با مشکلات داخلی و خارجی مواجه است. به همین دلیل باید با وحدت رویه عمل کند تا این مشکلات را کاهش دهد. مشکلات کشور نیاز به عمل درمانی دارد. امروز مهمترین مشکلات مردم کشور مسائل اقتصادی است. در مرحله نخست باید مشکلات معیشتی مردم را به دو قسمت تقسیم کرد. بخش اول مربوط به مشکلات است که باعث میشود به خارج از کشور وارد شود و بازمیگردد و بخش دوم نیز به سوء مدیریتهای داخل کشور ارتباط پیدا میکند. نباید همه مشکلات معیشتی را به سیاست خارجی کشور گره زد و بلکه باید واقعبینانه به موضوع نگاه کرد.
ما باید این نکته را قبول کنیم که در درون کشور استعدادها و توانهای زیادی وجود دارد که هنوز به خوبی از آنها استفاده کنیم. امروز ما با بلای مصرف در کشور داریم. از افراد و خانواده ها در مصرف برخی از کالاها اسراف می کنند. این اسراف در زمینه های مختلف وجود دارد. در چنین شرایطی، برخی از آنها نیز فرافکنی میکنند و به دنبال راهحلهایی هستند که میتوانند بهعنوان مقصر معرفی کنند. قانون باید در این زمینه فصل الخطاب باشد. همه باید بر اساس قانون عمل کنند. در چنین شرایطی است که میتوان به حل مشکلات کشور امیدوار بود.